Κυριακή 3 Ιουλίου 2011

ΠΟΤΕ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΞΑΣΤΕΡΙΑ...

Από τα ιστορικότερα παραδοσιακά τραγούδια του τόπου μας και από τα πολυτιμότερα.

Πρώτα - πρώτα, είναι από τα ελάχιστα γραπτά μνημεία λόγου που διασώζουν τη λέξη «πατρόνα» ή «πατρώνα», λέξη ξεχασμένη και παραποιημένη, μια και έχω προσέξει ότι οι περισσότεροι ερμηνευτές (και ακροατές) θεωρούν πως πρόκειται για γυναίκα, ενώ «πατρόνα» σημαίνει «φυσιγγιοθήκη». 
[όχι όπλο, ούτε τίποτε άλλο].
Λέξη που για πρώτη φορά απέκτησε αυτό το νόημα στη γαλλική γλώσσα, ενώ στη λατινική (από την οποία και προέρχεται) έχει εντελώς διαφορετική σημασία.

Δεύτερον, σε ποια γεγονότα αναφέρεται το τραγούδι αυτό…
Με μια προσεκτική έρευνα, φαίνεται πως «Το τραγούδι του Ομαλού» είναι από τα παλιότερα κρητικά τραγούδια, υπάρχει και καταγραφή παλιότερη, σχετική, που αναφέρει επίσης «τη στράτα των Μουσούρων» και φαίνεται να έχει πλαστεί κατά τα ακριτικά πρότυπα.
Το συγκεκριμένο τραγούδι αναφέρεται στη βεντέτα μεταξύ των δυο πανίσχυρων οικογενειών της Κρήτης, της οικογένειας Σκορδύλη, από τα Σφακιά, και των Μουσούρων, από τον Ομαλό.
Γεγονός που φαίνεται και από αναφορές στο στίχο («Η στράτα των Μουσούρων») και που έλαβε χώρα, αρχές 17ου αιώνα.
Το ξεκίνημα της βεντέτας ανάγεται στη δολοφονία του βοσκού Γιάνναρη και την κλοπή των κοπαδιών της οικογένειας, στην οποία εργαζόταν, των Σκορδύλη, από την οικογένεια Μουσούρη. Υπήρξε ανταγωνισμός μεταξύ τους, αναπτύχτηκε έχθρα η οποία όπλισε τα χέρια και ακολούθησαν βεντέτες, «τα οικογενειακά», όπως λέγονταν, με πολλά θύματα και από τις δυο πλευρές.

Το τραγούδι είναι από τα πιο πολεμοχαρή, βίαια και εκδικητικά και φυσικό ήταν να συνδεθεί (ως εμψυχωτικό) και με γεγονότα νεότερα της κρητικής ιστορίας, μια και ο Ομαλός υπήρξε ορμητήριο επαναστατών κατά των Τούρκων, για πάνω από δυο αιώνες, αλλά και να συνδεθεί και με νεότερες περιπέτειες του έθνους μας, π.χ. το Πολυτεχνείο.

Έτσι κι αλλιώς, το τραγούδι αποκτά μια δυναμική με το πέρασμα των χρόνων, ξεπερνά κατά πολύ και την έμπνευση και τις προθέσεις / προσλαμβάνουσες του εκάστοτε δημιουργού.

Το συγκεκριμένο, είναι επαναστατικό και θα ταίριαζε και στον αντιδικτατορικό αγώνα.
Η «Άρνηση» του Σεφέρη, όμως;
Δεν νομίζω ο δημιουργός της να είχε στο νου του οτιδήποτε επαναστατικό ή άλλο σχετικό.

Πρόκειται για τη δυναμική του τραγουδιού που ξεπερνά και το δημιουργό του, όταν γίνεται κτήμα του λαού.



ΠΗΓΗ
ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ
http://www.rembetiko.gr/forums/showthread.php?t=23598&p=210698#post210698

Δεν υπάρχουν σχόλια: