ΤΕΤΟΣ (Θεόδοτος) ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ....

Δημητριάδης Τέτος


Ο Τέτος (Θεόδοτος) Δημητριάδης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν γόνος ιστορικής οικογένειας της Πόλης και αδελφός του γνωστού σκιτσογράφου Φωκίωνα Δημητριάδη. Σταδιοδρόμησε ως τραγουδιστής, κιθαρίστας, συνθέτης, στιχουργός στην Αμερική του μεσοπολέμου ενώ μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο επικεντρώθηκε στην παραγωγή δίσκων γραμμοφώνου με δική του εταιρεία. Ξεκίνησε τις πρώτες του ως τραγουδιστής ηχογραφήσεις την άνοιξη του 1922 για την Columbia και τη Victor και συνεχίζει μέχρι το 1927 να ηχογραφεί και για τις δυο εταιρείες. Μετά το 1927 ηχογραφεί αποκλειστικά για τη Victor. Μαζί με την αδελφή του Τασία κατέγραψαν σε δίσκους και διέσωσαν μεγάλο αριθμό από ελληνικά επιθεωρησιακά "σουξέ" και δεκάδες επιθεωρησιακά ντοκουμέντα. Σε πολλές από τις ηχογραφήσεις του (κυρίως τις ελαφρού ύφους) ο Τέτος Δημητριάδης συνοδευόταν είτε από την ορχήστρα του Nathaniel Shilkert (γνωστού από τη συμμετοχή της ορχήστρας του σε όλες σχεδόν τις ταινίες του Χοντρού και του Λιγνού), είτε από την ορχήστρα της Victor. Σύμφωνα με τον Richard Spottswood, στο έργο του «Ethnic Music on records. Volume ΙΙΙ. Easter Europe, 1893-1942» ο Δημητριάδης ηχογράφησε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1927 στη Νέα Υόρκη τη «Μισιρλού» (δίσκος Columbia 56073-F / W-205625) και όχι ο Νικ Ρουμπάνης, που το 1941 παρουσίασε ως δική του σύνθεση τη τζαζ εκδοχή της Μισιρλούς. Στους δίσκους ο Τέτος Δημητριάδης εμφανίζεται με το όνομά του αλλά και με διάφορα ψευδώνυμα όπως Νώντας Σγουρός ή Τάκης Νικολάου ή Tendi.
Αξίζει να αναφερθεί μια ακόμη όψη του πολύπλευρου ταλέντου του Τέτου Δημητριάδη: Η πρώτη Ελληνική ομιλούσα ταινία που γυρίστηκε στην Αμερική και έκανε πρεμιέρα στην Αθήνα το Μάη του 1930, ήταν «Η γροθιά του σακάτη» σε σκηνοθεσία και παραγωγή Τέτου Δημητριάδη και με πρωταγωνιστές τον ίδιο, το Νίκο Δενδραμή και τη Λένα Φούλη. Στα 1931 γυρίζει ακόμη μια ταινία με τίτλο «Αυτή είναι η ζωή» με τους: Ρίτα Καρμή, Άρη Λούκα, Γεράσιμο Κουρούκλη, Λόλα Παπαδοπούλου και Λάμπη Βασιλάκη.
Μετά την εξαγορά της Victor από την RCA στα 1929, αναλαμβάνει υπεύθυνος (κατ’ άλλους, -πχ. Steve Frangos: Early Greek Love Songs in Commercial Records, Εθνικός Κήρυξ 18 Φεβρουαρίου 2006- αντιπρόεδρος του τμήματος) ξένου ρεπερτορίου της συγχωνευμένης RCA Victor. Μεταξύ 1929 και 1935 κάνει αρκετά ταξίδια στην Ελλάδα (και πιθανώς και στην Τουρκία) όπου για λογαριασμό της RCA ηχογραφεί αρκετούς σημαντικούς καλλιτέχνες (του ρεμπέτικου αλλά και του ελαφρού τραγουδιού) της εποχής. Φαίνεται πως σε κάποιο από τα πρώτα του ταξίδια στην Αθήνα γνωρίζει μέσω του αδελφού του και τον Κώστα Μπέζο, τον οποίο πείθει να γράψει και να ηχογραφήσει μερικά κομμάτια ρεμπέτικου ύφους υπό το ψευδώνυμο Α. Κωστής. Όλες αυτές οι ηχογραφήσεις κυκλοφόρησαν στην Αμερική στη σειρά V-5800 της RCA Victor και τη σειρά S της Orthophonic. Η Orthophonic ήταν θυγατρική της RCA Victor (αν και αλλού πχ Folk Music and Modern Sound: William Ferris, Mary Hart αναφέρεται ως ιδιοκτησία του ίδιου του Τέτου Δημητριάδη), με την ετικέτα της οποίας κυκλοφόρησαν στην Αμερική δίσκοι Ελληνικού και Τούρκικου ρεπερτορίου.
Η μελέτη των ετικετών της Orthophonic, επιτρέπει την εξαγωγή κάποιων συμπερασμάτων:
Στην πλειονότητα των δίσκων της Orthophonic στην ετικέτα διαβάζουμε: «Manufactured by RCA Manufacturing Co. Inc. Camden N.J. U.S.A. for STANDARD PHONO COMPANY».
Δηλαδή, η παραγωγή των δίσκων έγινε από την RCA, αλλά για λογαριασμό της STANDARD PHONO COMPANY, μιας δισκογραφικής εταιρείας που ίδρυσε στα 1932 ή λίγο νωρίτερα ο Τέτος Δημητριάδης.

Υπάρχει βέβαια και μικρότερος αριθμός δίσκων της Orthophonic στους οποίους δεν αναγράφεται το «for STANDARD PHONO COMPANY», ενώ σε άλλες περιπτώσεις για τον ίδια δίσκο εντοπίστηκαν και τα δύο είδη ετικέτας. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η RCA Victor στη σειρά RCA 26-8000 ανατύπωσε πολλούς δίσκους της Orthophonic, δείχνει πως η RCA διατηρούσε τα δικαιώματα επί των ηχογραφήσεων.

Στο Billboard (2 Φεβρουαρίου 1946 και 30 Μάρτη 1946) αναφέρεται ότι η STANDARD για πολλά χρόνια διένειμε τους δίσκους ξένου ρεπερτορίου της Victor.
Τα παραπάνω, οδηγούν στο συμπέρασμα πως αρχικά η STANDARD δεν έκανε δικές της ηχογραφήσεις, αλλά είχε αναλάβει τη διανομή των δίσκων ξένου ρεπερτορίου της RCA Victor.
Δε γνωρίζουμε πότε ακριβώς η STANDARD PHONO COMPANY, αρχίζει να παράγει δίσκους με τη δική της ετικέτα, όμως από διαφήμισή της στο περιοδικό Billboard της 26 Δεκέμβρη 1942, όπου αναγράφεται «Γιορτάζουμε την 4η επέτειο…» για τη μεγάλη επιτυχία Beer Barrel Polka της ορχήστρας Glahe Musette’s δίσκος Victor V-710 - διανομή από τη STANDARD.

Για τη μεγάλη αυτή επιτυχία της εποχής (4 εκατομμύρια δίσκοι μέχρι το 1943), πρέπει να αναφέρουμε κάτι ακόμη. Η μελωδία αυτή ήταν γνωστή στην Ευρώπη με διάφορα ονόματα (πχ. Modranska Polka, Skoda Laska, Rasamunde κ.ά.), ενώ στην Αμερική, σύμφωνα με τον Victor R. Greene στο βιβλίο του «A Passion for Polka: Old Time Ethnic Music in America» απόκτησε αγγλικό τίτλο και στίχους από τους Lew Brown και Vladimir Timm. Vladimir Timm, πάντα σύμφωνα με τον Victor R. Greene, είναι ένα ακόμη από τα ψευδώνυμα που χρησιμοποίησε ο Τέτος Δημητριάδης.
Σε άλλες διαφημίσεις και πάλι στο Billboard (π.χ. 14 Φεβρουαρίου 1942) βλέπουμε αφ’ ενός νέες κυκλοφορίες με την ετικέτα της STANDARD στις σειρές Τ-1000 και Τ-2000 και αφετέρου πίνακα επιτυχιών (Hit Parade) της.

Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το ότι στις ετικέτες των δίσκων της STANDARD δεν εμφανίζεται το «Manufactured by RCA…» μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως μετά το 1939 η εταιρεία είχε σταδιακά αποδεσμευτεί από την RCA όσον αφορά τον τομέα της ηχογράφησης, συνέχιζε όμως τη διανομή δίσκων της RCA, όπως φαίνεται και από την ακόλουθη διαφήμιση (Billboard 29 Μάη 1943).

Η αποδέσμευση της STANDARD από την RCA ήταν το αποτέλεσμα της δημιουργίας ιδιόκτητου εργοστασίου κοπής δίσκων στη φάρμα που διατηρούσε ο Τέτος Δημητριάδης στο New Brunswick του New Jersey (Billboard 10 Ιούνη 1950) αφενός και αφετέρου συμφωνιών με τη Universal Record Manufacturing Company και την International Plastic Corporation έτσι ώστε η STANDARD απέκτησε παραγωγή και στις δύο ακτές των Η.Π.Α. (Billboard 30 Μάρτη 1946).
Εκτός από την εταιρεία ηχογραφήσεων STANTARD, o Δημητριάδης ιδρύει και την Colonial Music Publishing Company (που η ορχήστρα της συμμετέχει σε μερικές ηχογραφήσεις) για τη διαχείριση των δικαιωμάτων των δημιουργών για τις ηχογραφήσεις της Standard (Billboard ετήσια έκδοση 1944). Με αυτό τον τρόπο ο Δημητριάδης διαχειριζόταν όλα τα δικαιώματα επί των ηχογραφήσεων της STANDARD.
Μέχρι το 1945 ο Δημητριάδης συνεχίζει να κρατάει τη θέση του υπευθύνου διεθνούς ρεπερτορίου της RCA. Μεταξύ των συνεργατών του στην RCA είναι και ο Γαλλο-Γερμανικής καταγωγής μαέστρος Henri René ο οποίος την ίδια εποχή κάνει και κάποιες ηχογραφήσεις με την ορχήστρα του (Henri René Musette’s) για λογαριασμό της STANDARD.

Στη φωτογραφία (Billboard 3 Ιανουαρίου 1942), αριστερά είναι ο Τέτος Δημητριάδης και δεξιά ο Henri René.
Στα 1945 ο Δημητριάδης εγκαταλείπει το πόστο του στην RCA και αρχίζει να ασχολείται πλέον αποκλειστικά με τη δική του εταιρεία. Αυτό αποτυπώνεται και στις διαφημιστικές καταχωρήσεις στον τύπο. Έτσι σε δισκογραφικό κατάλογο της εταιρείας που δημοσιεύεται στο Billboard το Δεκέμβρη του 1945, διαβάζουμε: «ALL RECORDINGS MADE UNDER THE PERSONAL SUPERVISION OF TETOS DEMETRIADES» και συνεχίζουμε να συναντάμε την ίδια πρόταση στις διαφημίσεις της STANDARD ακόμη και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ‘50. Ο ίδιος κατάλογος μας προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για τους καλλιτέχνες π ου ηχογραφούσαν την εποχή αυτή στη STANDARD. Συναντάμε ονόματα όπως: René Musette Orch., Bernie Wyte’s Orch., Walt Leopold’s Orch., Nordic Instrumental Quartet, Scandinavian Ambassadors, Barry Sisters, Alfredo Mendez, Alberto Iznaga, κ.ά..


Την 1η Φεβρουαρίου του 1946 μια νέα σειρά δίσκων υπό τη νέα ετικέτα STANDARD INTERNATIONAL ανακοινώνεται από τον Τέτο Δημητριάδη (Billboard 2 Φεβρουαρίου 1946).
Με την καινούρια σειρά F επεκτείνεται ο προσανατολισμός της εταιρείας στο ξένο (μη αγγλόφωνο) ρεπερτόριο, έτσι ώστε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’40 η STANTARD να κυκλοφορεί 10 – 15 δίσκους το μήνα σε σε 21 διαφορετικές γλώσσες και αναδιοργανώνεται ο κατάλογος της εταιρείας, ως εξής:
F-100 : Διεθνή (International novelties)
F-1000 : Μουσικά Διαμάντα (Musical Gems)
F-2000 : Ρωσικά
F-3000 : Πολωνικά
F-4000 : Λατινο-Αμερικάνικα
F-5000 : Σκανδιναβικά
F-6000 : Ιταλικά
F-7000 : Τσέχικα - Βοημικά
F-8000 : Εβραϊκά
F-9000 : Ελληνικά
F-11000 : Γερμανικά
F-12000 : Σερβο-Κροατικά
F-13000 : Γαλλο-Καναδικά
F-14000 : Ιρλανδικά
F-15000 : Ουγγρικά
F-16000 : Σλοβακικά

Στις ελληνικού ενδιαφέροντος ηχογραφήσεις, συναντάμε καλλιτέχνες όπως: Μιχ. Θωμάκος, Μαν. Διαμαντής, Ιωάν. Δεγαΐτας, Α. Καλύβας, Γ. Κατσαρός, τον ίδιο το Δημητριάδη, το Δ. Μπενέτο, τη Δανάη, το Μαν. Χιώτη, τη Μπέτυ Δασκαλάκη τον Αντ. Σακελλαρίου, τον Πέτρο Κυριακό, τον Κ. Γκαντίνη, τη Ρόζα Εσκενάζυ, τον Κ. Ρούκουνα και πολλούς άλλους. Οι ηχογραφήσεις αυτές έγιναν όχι μόνο στην Αμερική αλλά και στην Ελλάδα.
Στα 1948 ο Δημητριάδης προχωράει στην κυκλοφορία δίσκων υπό τη νέα ετικέτα GRAND, κάνοντας μια μικρή επιτυχία με το δίσκο G-2510 «You, you, you are the one» με τον John Eagar, φαίνεται όμως πως σύντομα εγκατέλειψε αυτή την προσπάθεια.
Την ίδια χρονιά (1948) η STANDARD έρχεται σε συμφωνία με τη Βελγική Disco Trade of Brussels (Billboard 16 Μάρτη 1948) σε μια προσπάθεια να αποκτήσει πρόσβαση στις ευρωπαϊκές αγορές, ενώ την επόμενη χρονιά (1949) αρχίζει να ηχογραφεί σε NON BREAKABLE - «άθραυστους σε κανονική χρήση» δίσκους βινυλίου (Billboard 10 Σεπτέμβρη 1949) ενώ τον Απρίλη του 1950 παρουσιάζει τους δέκα πρώτους δίσκους 45 στροφών.

Η πενταετία 1945 – 1950 είναι ίσως η πλέον παραγωγική για τη STANDARD PHONO COMPANY η οποία καθίσταται μεταξύ των σημαντικότερων Αμερικάνικων δισκογραφικών εταιρειών που ειδικεύονται στο ξένο ρεπερτόριο. Είναι χαρακτηριστικό το άρθρο που δημοσιεύεται στο Billboard της 15 Απρίλη 1950, όπου πλέκεται το εγκώμιο του Τέτου Δημητριάδη για την «ασυνήθιστη» επιχειρηματική τακτική του, η οποία στηρίχτηκε κατά πρώτον στη συνεργασία του με καλλιτέχνες που δεν ήταν τα «πρώτα» ονόματα – οι «φίρμες» στο χώρο του ξένου ρεπερτορίου αφού κάτι τέτοιο θα επιβάρυνε σημαντικά τον προϋπολογισμό του, και κατά δεύτερον σε μια στρατηγική πωλήσεων που δεν απέβλεπε στο μεγάλο αριθμό πωλήσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα (πραγματικότητα αυτό στην ποπ μουσική της Αμερικής του ’50), αλλά στις σε βάθος μερικών χρόνων αυξανόμενες πωλήσεις του δίσκου. Μια ακόμη πτυχή της επιχειρηματικής τακτικής του Δημητριάδη είναι πως δεν ακολουθούσε την πάγια τακτική των άλλων εταιρειών που χορηγούσαν δωρεάν δίσκους σε ραδιοφωνικούς σταθμούς ή παραγωγούς ραδιοφώνου αν και είχε αρκετά καλή συνεργασία με πολλούς ραδιοφωνικούς σταθμούς για την προώθηση των δίσκων της εταιρείας του.
Στα χρόνια που ακολουθούν η STANDARD περνάει σταδιακά από τις 78 στροφές στις 45 και τις 33 στροφές και τυπώνοντας δίσκους κάθε 6 εβδομάδες (Billboard 10 Ιανουαρίου 1953) συνεχίζει να έχει σημαντικές πωλήσεις κυρίως με δίσκους Ελληνικού, Ιταλικού, Γερμανικού και Σκανδιναβικού ρεπερτορίου (αξίζει να αναφερθεί εδώ η συνεργασία του Δημητριάδη με τη Φιλανδή ακορντεονίστρια Viola Turpeinen που σε κάποιες από τις ηχογραφήσεις της ο Δημητριάδης φαίνεται ως συνδημιουργός), η πορεία όμως της εταιρείας όπως αντικατοπτρίζεται και από τη διαφημιστική τας καμπάνια και παρ’ ότι σε διαφήμιση στο Billboard της 26 Οκτώβρη 1959 βλέπουμε κατάλογό της με 70 περίπου LP, είναι φθίνουσα. Έναν ιδιαίτερου ενδιαφέροντος δίσκο LP (Colonial LP-198) κυκλοφορεί το 1961 με τίτλο: SING ALONG IN GREEK WITH TETOS DEMETRIADES AND HIS FRIENDS με είκοσι επτά ελληνικές επιτυχίες της εποχής αλλά και παλιότερες. Στη φωτογραφία του εξωφύλλου του δίσκου ο Τέτος Δημητριάδης ποζάρει με τα μέλη της χορωδίας που τραγουδάει στο δίσκο.

To 1967 η εταιρεία RecordWagon Corp. του Cecil Steen εξαγοράζει την STANNDARD PHONO RECORD που είχε συμπληρώσει 35 χρόνια διαρκούς δραστηριότητας. Η εταιρεία μετονομάστηκε σε Standard Phono Corp., a Massachusetts corporation πρόεδρός της έγινε ο Bob Levinson (Billboard 1 Ιουλίου1967).
ΠΗΓΗ
ΡΕΜΠΕΤΟΣΕΛΙΔΑ
http://rebetiko.sealabs.net/forum/viewtopic.php?t=3282